1 Mart 2009 PAZAR

Resmî Gazete

Sayı : 27156

YÖNETMELİK

Sanayi ve Ticaret Bakanlığından:

SİGORTA EKSPERLERİ İCRA KOMİTESİNİN KURULUŞ VE ÇALIŞMA

USUL VE ESASLARI YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin kurulmasına, yönetim, teşkilat ve faaliyetine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin oluşumu, teşkilatı ve görevleri, toplantıları, sigorta eksperlerinin Levha işlemleri ve sigorta eksperlerine uygulanacak disiplin cezalarına ilişkin hükümleri kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu ve 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Birlik: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğini,

b) İcra Komitesi: Sigorta Eksperleri İcra Komitesini,

c) Kanun: 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu,

ç) Levha: Türkiye’de faaliyette bulunan sigorta eksperleri için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nezdinde tutulan kayıtları gösterir Levhayı,

d) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,

e) Sigorta Eksperi: Sigorta konusu risklerin gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan kayıp ve hasarların miktarını, nedenlerini ve niteliklerini belirleyen ve mutabakatlı kıymet tespiti, ön ekspertiz ve hasar gözetimi gibi işleri mutat meslek olarak tarafsız ve bağımsız bir biçimde yapan kişiyi,

f) Sigortacılık Müdürlüğü: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Sigortacılık Müdürlüğünü,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

İcra Komitesine İlişkin Hükümler

İcra Komitesinin oluşumu, teşkilatı

MADDE 5 – (1) İcra Komitesi dokuz üyeden oluşur ve dört yıl süreyle görev yapar. İcra Komitesinin yedi asıl ve yedi yedek üyesi, Levhaya kayıtlı, en az on yıl bilfiil sigorta eksperliği yapmış, mesleğinde itibar ve tecrübe sahibi sigorta eksperleri arasından Müsteşarlıkça belirlenen usul ve esaslar dâhilinde seçilir. Birlik Yönetim Kurulundan bir üye ile Birlik Genel Sekreteri veya görevlendireceği yardımcısı İcra Komitesinin kalan iki üyeliğine daimî üye olarak atanır.

(2) Yeni seçilen İcra Komitesinin yapılacak ilk toplantısına kadar, eski İcra Komitesi görevine devam eder.

(3) İcra Komitesi ilk toplantısında kendi içinden bir başkan ve en az bir başkan yardımcısı seçer.

(4) İcra Komitesinin idari işleri, Sigortacılık Müdürlüğü tarafından yürütülür.

(5) İcra Komitesinin görevine son verilmesi ve faaliyetten men edilmesi ile ilgili olarak 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 94 üncü maddesi hükmü uygulanır.

İcra Komitesinin görevleri

MADDE 6 – (1) İcra Komitesi, aşağıdaki görevleri yerine getirir:

a) Sigorta eksperliği faaliyetlerinin adil ve dürüst olması, iş ahlakının sağlanması, meslek mensuplarının mesleğin gerektirdiği özen, disiplin ve dayanışma içinde çalışması amacıyla meslek kurallarını oluşturmak,

b) Meslek mensupları arasında haksız rekabeti önlemek için gerekli bütün tedbirleri almak ve uygulamak,

c) Yurt içinde ve yurt dışındaki meslekî gelişmeler ile idarî ve yasal düzenlemeleri izleyerek, bu konuda üyelerini aydınlatmak,

ç) Sigorta eksperliği faaliyetine ilişkin olarak, ulusal veya uluslararası malî, iktisadî ve meslekî kurum ve kuruluşlar ile ilişkiler kurmak,

d) Sigorta eksperliği mesleğinin geliştirilmesi amacıyla kurslar tertip etmek, seminer ve konferans gibi eğitim faaliyetlerinde bulunmak,

e) Sigortacılık ve sigorta eksperliği mesleğine ilişkin gelişmeleri izlemek, bu konudaki yayın ve içtihatları derleyerek meslek mensuplarının yararına sunmak,

f) Meslekî konularda mütalaa vermek ve yetkili mercilere görüş bildirmek,

g) Sigortacılık mevzuatı uyarınca sigorta eksperliği yapabilmek için gerekli olan Levhaya kayıt işlemleri ile kayıttan silme işlemlerini yürütmek,

ğ) Sigorta eksperleri hakkında sigortacılık faaliyeti ile ilgili konularda disiplin cezası vermek,

h) Birlik Yönetim Kurulunun uygun görüşü ile Levhaya yeni kayıt olacaklar için Levha kayıt ücreti belirlemek,

ı) Levhaya kayıtlı olanlar için kayıt oldukları yılı takip eden her yıl için ödeyecekleri aidatı belirlemek,

i) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine getirmek.

İcra Komitesi üyeleri

MADDE 7 – (1) Son beş yıl içinde, disiplin cezası alanlar ile haklarında sigorta eksperliğine engel bir suçtan dolayı kovuşturma açılmasına karar verilenler kovuşturma tamamlanıncaya kadar İcra Komitesine seçilemez ve tüzel kişi sigorta eksperini temsil edemezler.

(2) Üyelik sıfatı tüzel kişi sigorta eksperine ait olmak üzere, tüzel kişi sigorta eksperleri, İcra Komitesinde şirketi temsile yetkili kişiler tarafından temsil edilir. İcra Komitesinde yer alan tüzel kişi sigorta eksperi ile temsilcisi arasındaki ilişkinin sona ermesi hâlinde, sigorta eksperinin ve temsilcisinin İcra Komitesindeki görevi sona erer.

Üyeliğin düşmesi

MADDE 8 – (1) İcra Komitesi üyesinin üyeliği sigorta eksperliğini bırakması, seçilme yeterliliğini kaybetmesi veya ardı ardına yapılan üç toplantıya geçerli bir mazereti olmadan kendisi veya tüzel kişi açısından temsilcisinin katılmaması halinde kendiliğinden düşer. Toplantıya katılmamaya ilişkin mazeretin İcra Komitesi tarafından kabul edilmesi gerekir.

(2) Üyeliğin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, eski üyenin görev süresini tamamlamak üzere yedek üye göreve çağrılır ve bu üye toplantılara katılır.

İcra Komitesi toplantıları

MADDE 9 – (1) İcra Komitesi, Birlik Merkezinde veya gerekli hallerde Birlik Genel Sekreterinin onayı ile farklı bir yerde en az iki ayda bir defa toplanır. Toplantının gündemi, günü ve saati İcra Komitesi Başkanının görüşü alınarak Birlik Genel Sekreteri tarafından belirlenir.

(2) İcra Komitesi üyelerinden birinin teklifi ve en az bir üyenin bu teklife katılması ile toplantı gündemine ek gündem maddesi ilave edilebilir.

(3) İcra Komitesi toplantı yeter sayısı, üye tam sayısının yarısından bir fazlasıdır. Toplantılarda kararlar, toplantıya katılan üyelerin en az üçte ikisinin oyu ile alınır.

(4) Birliğe maddî yükümlülükler getiren hususlara ilişkin karar alınabilmesi ancak İcra Komitesinin atanmış üyelerinin olumlu görüşüne bağlıdır.

(5) İcra Komitesi toplantılarına ilişkin karar tutanakları Sigortacılık Müdürlüğünce tutulur.

(6) İcra Komitesinin genel toplantı giderleri ile İcra Komitesi üyelerinin toplantıya katılım amaçlı ulaşım ve konaklama giderleri Birlik Yönetim Kurulu tarafından belirlenen usuller çerçevesinde karşılanır.

(7) İcra Komitesi üyelerine ödenecek huzur hakkı ve diğer ödemeler, Birlik Yönetim Kurulunun teklifi ve Müsteşarlığın uygun görüşü ile Birlik Genel Kurulunca tespit edilir.

İcra Komitesi kararlarının icrası

MADDE 10 – (1) İcra Komitesince alınan kararlar, kararların işleme konulabilmesine yönelik usule ilişkin işlemleri belirlemek üzere, yapılacak ilk Birlik Yönetim Kurulu toplantısında Yönetim Kuruluna sunulur. İcra Komitesinin kararları, Birlik Yönetim Kurulunca belirlenen usuller çerçevesinde, Yönetim Kurulu karar tarihinden itibaren onbeş gün içinde yerine getirilir.

(2) İcra Komitesi bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında sayılan görevleri yerine getirmek için gerektiğinde Birlik Yönetim Kurulu ve Müsteşarlığın uygun görüşünü alarak ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına görev verebilir.

(3) Müsteşarlık, mevzuata ve sigortacılık sektörünün genel menfaatlerine aykırılık tespit etmesi halinde Birlikten sigorta eksperlerine ilişkin yapılan düzenlemelerin iptal edilmesini veya düzenlemelerde değişiklik yapılmasını isteyebilir. Müsteşarlığın bu talebi, Birlik Yönetim Kurulunca değerlendirilir ve Kurul, İcra Komitesinin kararlarının uygulamasını durdurma kararı alır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Levha İşlemleri

Levhaya kayıt

MADDE 11 – (1) İcra Komitesi, Müsteşarlıktan sigorta eksperlik ruhsatı almış sigorta eksperini Levhaya kayıt için belirlenen kayıt ücretinin ilgili sigorta eksperince ödenmesinden sonra levhaya kaydeder.

(2) Levhanın tutulma şekli Birlik tarafından belirlenir. Levha elektronik ortamda da tutulabilir.

Levhadan silinme

MADDE 12 – (1) İcra Komitesinin kararıyla aşağıdaki hallerde sigorta eksperinin kaydı Levhadan silinir:

a) Alınan sigorta eksperlik ruhsatlarının tümünün iptal edilmesi,

b) Sigorta eksperi hakkında meslekten çıkarma kararı verilmesi,

c) Sigorta eksperinin Levhaya yazılmasını müteakip altı ay mesleğini ifa etmemesi,

ç) Sigorta eksperliğinden ayrılması,

d) Tespit edilen aidatın üç yıl üst üste hiç ödenmemesi.

(2) Levhadan silinmeyi gerektiren hallerinin sona erdiğini ispat eden sigorta eksperi, Levhaya yeniden yazılma hakkını kazanır. Ancak, hakkında meslekten çıkarma kararı verilmiş olan kişinin bir daha Levhaya yazılması mümkün değildir. Levhaya yeniden yazılan sigorta eksperinden kayıt ücreti alınmaz.

(3) Levhaya yeniden yazılma talebinde bulunanlar, Levhaya yazılma şartlarının varlığının devam ettiğini ispatla zorunlu tutulabilir. Levhaya yeniden yazılma talebinin reddine ilişkin karar gerekçeli olarak verilir.

(4) Levhadan silinen veya Levhaya yeniden yazılma talebi reddolunan kişi, bu kararlara karşı onbeş iş günü içinde Müsteşarlığa yazılı itirazda bulunabilir. Yapılacak itiraz karşısında Müsteşarlık en geç onbeş iş günü içinde görüşünü bildirmek zorundadır. Bu karar kesindir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Disiplin Cezalarının Uygulanması

Disiplin cezaları

MADDE 13 – (1) İcra Komitesince, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlarla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan yahut görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunan sigorta eksperleri hakkında, sigorta eksperliği hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi maksadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre aşağıdaki disiplin cezaları verilir:

a) Uyarma; sigorta eksperine mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.

b) Kınama; sigorta eksperine görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.

c) Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma; sigorta eksperliği sıfatı saklı kalmak üzere altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere meslekî faaliyetten alıkoymadır.

ç) Meslekten çıkarma; sigorta eksperinin meslekten çıkartılarak bir daha bu mesleği icra etmesine izin verilmemesidir.

(2) Hakkında meslekten çıkarma kararı verilen tüzel kişi sigorta eksperini temsile ve ilzama yetkili olup meslekten çıkarma kararı verilmesinde sorumluluğu bulunanlar bir daha sigorta eksperliği yapamaz ve başka bir tüzel kişi sigorta eksperinde denetçi veya temsile ve ilzama yetkili olarak çalışamaz.

(3) Meslek kurallarına, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan sigorta eksperleri hakkında, uyarma, tekrarında ise kınama cezası uygulanır.

(4) Görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak yapan veya mesleğin genel ilkelerine aykırı harekette bulunan sigorta eksperleri için geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma cezası uygulanır.

(5) Kasten gerçeğe aykırı ekspertiz raporu düzenledikleri mahkeme kararı ile kesinleşen meslek mensuplarına meslekten çıkarma cezası verilir.

(6) Hakkında meslekten çıkarma cezası gerektirebilecek mahiyetteki bir işten dolayı soruşturma yapılmakta olan sigorta eksperi, Sigorta Eksperleri İcra Komitesinin kararıyla, tedbir mahiyetinde işten el çektirilebilir. İşten el çektirme kararı, ilgili mercilere derhal duyurulur. İşten el çektirme kararı, soruşturmanın durdurulmuş veya sigorta eksperliğine engel olmayan bir ceza verilmiş olması halinde kendiliğinden ortadan kalkar. İşten el çektirme kararı, bu kararın verilmesine esas olan hal ve şartların bulunmadığı veya sonradan kalktığının sabit olması durumunda kaldırılır.

(7) Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan sigorta eksperi hakkında, her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanır.

(8) Geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasından sonra beş yıllık dönem içinde bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen sigorta eksperleri hakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır.

(9) Kovuşturma ve hüküm tesisi, disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezası uygulanmasına engel değildir.

(10) Sigorta Eksperleri İcra Komitesi üyeleri hakkındaki soruşturmalar Müsteşarlıkça yapılır. Müsteşarlık tarafından verilen kararlar kesindir.

(11) Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden itibaren üç yıl geçmiş ise disiplin soruşturması yapılamaz. Ancak, Sigorta Eksperleri İcra Komitesince işe el konulmuş ise bu süre işlemez.

(12) Disiplin cezasını gerektirecek eylemlerin işlenmesinden itibaren beş yıl geçmiş ise disiplin cezası verilemez.

(13) Disiplin cezasını gerektiren eylem aynı zamanda suç teşkil ediyorsa ve bu suç için ilgili kanunlarda daha uzun bir zaman aşımı süresi tespit olunmuşsa, bu maddedeki zaman aşımı süreleri yerine ilgili kanunlardaki zaman aşımı süresi uygulanır.

(14) Disiplin kararlarına karşı, kararın Sigorta Eksperleri İcra Komitesince tebliğinden itibaren onbeş gün içinde Müsteşarlığa itirazda bulunulabilir. Müsteşarlık en geç bir ay içerisinde itirazı karara bağlar. Müsteşarlık tarafından verilen kararlar kesindir.

(15) Disiplin cezalarına ilişkin kararlar kesinleşmedikçe uygulanamaz.

(16) Meslekten çıkarma ve geçici olarak meslekî faaliyetten alıkoyma cezalarından başka bir disiplin cezası verilen sigorta eksperleri, söz konusu cezaların uygulanmasından itibaren beş yıl geçtikten sonra Sigorta Eksperleri İcra Komitesine başvurarak haklarındaki disiplin cezalarının sicillerinden silinmesini talep edebilir. İlgilinin bu süre içinde disiplin cezası almamış olması halinde, disiplin cezasının silinmesine karar verilir.

Disiplin soruşturmasının açılması ve yürütülmesi

MADDE 14 – (1) İcra Komitesi, ihbar veya şikâyet üzerine ya da re’sen durumun öğrenilmesinden itibaren bir ay içinde disiplin soruşturmasının açılıp açılmaması hususunda karar vermek zorundadır.

(2) İcra Komitesi soruşturma açılmasına karar vermesi halinde, Birlik Genel Sekreteri tarafından Birlik Müfettişlerinden biri soruşturma yapmak üzere görevlendirilir.

(3) Soruşturmacı, soruşturma için gerekli olan tüm delilleri toplar. Bu çerçevede, ihbar veya şikâyette bulunanların ve olayla ilgili kişilerin ifadesine başvurabilir, hakkında disiplin soruşturması açılan sigorta eksperini dinleyebilir, inceleme konusuyla ilgili olarak resmi makamlardan bilgi ve belge isteyebilir, çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda İcra Komitesinin kararı ile bilirkişi incelemesi yaptırabilir. Soruşturmacı, görevlendirildiği günden itibaren en geç bir ay içinde soruşturmayı tamamlamak zorundadır. Bu süre, haklı sebeplerin varlığı halinde İcra Komitesi tarafından uzatılabilir. Disiplin soruşturması en geç bir yıl içinde sonuçlandırılır. Soruşturmanın her safhasında gizlilik esastır. Savunma hakkına ilişkin olarak 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 90 ıncı maddesinde yer alan hükümler uygulanır.

(4) Soruşturmanın sonucunda soruşturmacı tarafından fezleke düzenlenir. Bu fezlekede; inceleme konuları, soruşturmanın safhaları, deliller ve alınan savunma özetlenir. İncelemeye konu olan her husus ayrı ayrı değerlendirilerek delillere göre suçun sabit olup olmadığı tartışılır ve uygulanacak disiplin cezası teklif edilir. Varsa belgelerin asıl veya suretleri bir dizi pusulasına bağlanarak fezlekeye eklenir.

(5) İcra Komitesi, yapacağı ilk toplantıda soruşturmacının sunduğu fezlekeyi görüşür ve disiplin cezasını karara bağlar. İcra Komitesi, fezlekede önerilen ceza dışında başka disiplin cezalarına hükmetmeye yetkilidir.

İcra Komitesi kararlarının tebliği

MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre ilgililere yapılması gereken her türlü tebligat yazılı olarak kendisine veya iadeli taahhütlü mektup, kurye, personel veya noter aracılığıyla ilgilinin Levhada kayıtlı en son adresine yapılır ve ilgili bu adreste bulunmadığı takdirde 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 17 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.