Yürürlük Tarihi: 25 Şubat
1967
Teminatının
Kapsamı
Madde 1- Sigortacı, bu poliçe ile bu poliçenin
ayrılmaz cüzünü teşkil eden ekli envanter cetvelinde sayıları, imalat yılları;
nitelikleri ve değerleri yazılı makine ve tesisleri deneme devresinden sonra
normal çalışır halde iken veya aynı iş yerinde temizleme, revizyon veya
değiştirme esnasında veya dururken ani ve beklenmedik her türlü sebepten ve
ezcümle:
a) İşletme kazalarından,
b) Modelin, imalatın, montajın, malzemenin,
kalıbın, dökümün ve işçiliğin kusurlu olmasından,
c) Yağlama kusurlarından,
d) Elektrik enerjisinin doğrudan doğruya tesiri
neticesi kısa devre, şerare, voltaj yükselmesi ile izolasyon hatası ve
atmosferik elektrikiyetin dolaylı etkilerinden,
e) Tıkanma, yabancı maddelerin
girmesinden,
f) Santrifüj kuvvetinden husule gelen
parçalanmalardan,
g) Buhar kazanlarında ve buhar kaplarında su
noksanlığından,
h) Su çekiçlemesi, ani olarak aşırı ısınma veya
soğumadan,
i) Kapalı kaplardaki alçak basınç dolayısiyle
husule gelen ezilme, yırtılma, buruşma vs. deformasyonlardan,
j) Fırtına ve kasırgadan, dondan veya çözülen
buz parçalarının yürümesinden,
k) İşletme personelinin veya üçüncü şahısların
ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotajından,
l) İstisna edilmeyen diğer hallerden, husule
gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat ve ikame masraflarını temin
eder.
Matkap, makas, bıçak, testere, çelik veya
madeni kalemler veya kesici alet ve edevat, matris ve kalıplar, haddehanelerdeki
sıcak hadde valsleri, şablon, modeller, resim ruloları, öğütücü, kırıcı,
karıştırıcılar, elek ve kalburlar, halat, zincir, transport bantları ve
kayışları gibi değiştirilebilir parçalar ile belirli sürelerde değiştirilmesi
veya yenilenmesi mutad olan kömür fırçası ve lamba gibi parçalar (elektriki
izolasyon maddeleri ile izolasyon yağları dışında) temin edilemez.
Aksine Sözleşme Yoksa, Teminat Dışında
Kalan Haller
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller
sigorta teminatı dışındadır:
a) Fiziki infilaklardan meydana gelen ziya ve
hasarlar, fiziki infilakdan maksat, basınçlı kaplarda buhar, gaz veya sıvı
halindeki gazın genişlemesi yüzünden ani olarak meydana gelen kuvvet tezahürü
olup, buhar, gaz veya sıvı halindeki gazın kabın cidarını parçalayarak dışarıya
çıkması ve böylelikle kabın iç basıncı ile dış basıncı arasında ani olarak bir
denge kurulmasıdır,
b) Makine veya tesisin temel ve kaidelerinde
teminat kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarlar,
c) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü
meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği; uçak dışında kalan seri
vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla mesai ve tatil günleri ücret ve
zamları,
d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk
hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep
olduğu bütün ziya ve hasarlar,
e) 3 üncü maddenin (l) bendinde belirtilen
zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen
terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve
etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler
sonucunda meydana gelen zararlar.
f) Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan
rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen
her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
Teminat Dışında Kalan
Haller
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının
dışındadır:
a) Harp, her türlü harp olayları, istila,
yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harb ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp,
ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler
sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar.
b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer
yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden
husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite buluşmalarının ve
bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve
hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir
nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır).
c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet
üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve
hasarlar,
d) Yangın veya yangın vukuu dolayısiyle yapılan
söndürme, yıkma ve kurtarma ameliyelerinin ve yıldırımın doğrudan doğruya
tesirlerinden,
e) Hangi sebepten husule gelirse gelsin her
türlü kar kaybı ve mali mes'uliyetlerden,
f) Hırsızlık veya hırsızlığa
teşebbüsten,
g) Toprak çökmesi veya kayması, çiğ, volkan
indifaları, deprem, sel ve su basması gibi tabii afetlerden,
h) Makinelerin normal işlemesinden ve mutad
kullanılmasından doğan aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme, paslanma veya
oksidasyondan, buhar kazanlarında kireçlenme ve çamurlanmadan işletmede doğrudan
doğruya meydana gelen etkilerden, atmosferik vesair şartların sebebiyet verdiği
tedrici bozulmalardan,
i) Kimyevi madde ve gazların ani oksidasyonu
veya müşterek reaksiyonları neticesi vukua gelen infilaklarından, atmosferik
elektrikiyet sebebiyle patlamaya mütemayil tozların infilakinden,
j) Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar
giderilmeden makinenin kullanılması neticesinden,
k) Sigortalının veya onun yerine kaim olan
sorumlu kişinin kasdından ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusurundan mütevellit
maddi ziya ve hasarlar.
l) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda
belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya
bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından
yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme,
bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigorta Bedeli ve
Ayarlanması
Madde 4- Bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz
cüz'ünü teşkil eden ekli envanter cetvelinde vasıflan belirtilen makine ve
tesisatın sigorta bedelleri, bu makine ve tesisatın (var ise nakliye, montaj,
gümrük, resim, vergi, harç ve masraflan dahil) yeni ikame bedellerine eşit
olacaktır. Hasar anında herhangi bir makinenin bu şekilde hesaplanacak yeni
ikame bedeli sigorta bedelinden fazla bulunacak olursa, hasarın bu farka tekabül
eden nisbetteki kısmını sigortalı deruhte edecektir.
Sigortalı makine ve tesislerin sigorta
bedellerinin yeniye göre (ikame) kıymetlerinden fazla veya eksik olduğu hasardan
önce tesbit edilecek olursa, ıttıla tarihinden itibaren bir ayarlama yapılır ve
fazla veya eksik ödenmiş prim farkları iade veya tahsil edilir.
Sigortanın Başlangıcı ve
Sonu
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme
tarihleri olarak, yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile
öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan
Yükümlülüğü
Madde 6- Sigortacı bu sigortayı sigorta
ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve
eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya
eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla
yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı
durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko
gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez Cayma halinde sigortacı prime hak
kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, sigortacı
durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim
farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul
etmediğini 15 gün içinde bildirdiği taktirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı
postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat
12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya
notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade
eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen
sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta
ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve
fazlası geri verilir.
c) Süresinde kuIlanılmayan cayma, fesih veya
prim farkını talep etme hakkı düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde
riziko:
1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği
süre içinde veyahut,
3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek
süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk
ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim
yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü
ve Sonuçları
Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı
malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının
muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu
değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni
rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir
şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en
geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten
itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla
yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1- Sözleşmeyi fesheder veya,
2- Prim farkını talep etmek suretiyle akdi
yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep dilen prim farkını 8 gün
içinde ödemediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı
postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat
12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya
notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade
eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen
sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta
ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve
fazlası geri verilir.
Süresinde kuIlanılmayan fesih veya prim farkını
talep etme hakkı düşer.
Sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde
beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini
tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren
bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı malın yer ve halinde rizikoyu
ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden
bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı
düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması
gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin
rizikoyu hafifletici mahiyette olduğu ve daha az prim tatbikini gerektirdiği
anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine
kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene
geri verilir. Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet
Değişmesi
Madde 8- Sigortalı malın mülkiyetinde bir
değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının
poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde
sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir
keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük
yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de
sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı
feshedebilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya notere,
verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi
tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi
takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen
sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni
hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir
ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir.
Sigortalı malın malikinin değişmesi anında
mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak
sahibi ile birlikte sorumludur.
Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan
doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının
Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 9-Sigorta priminin tamamının, primin
taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır
yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi
kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim
edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön
yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle
ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim
edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu
temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde
sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim
ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin
başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde
sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı
takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin
sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta
ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde
belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin
herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde
ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla,
teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu
yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün
içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara
gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla,
rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının
ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir
.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin
feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye
tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene
iade edilir.
Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü
Esnasındaki Yükümlülükleri
Madde 10- Sigortalı, sigorta konusu makine ve
tesislerin emniyeti ve korunması için, sigortalı değilmiş gibi, gerekli ihtimamı
göstermekle yükümlüdür.
Sigortalı, sigorta konusu makine ve tesisleri
normal bakımlı ve işler halde bulundurmak için gerekli makul tedbirleri almaya,
kabul olunan teknik ölçülerden aşırı yüklemeleri önlemeye, idari mercilerin
mer'i nizam ve talimatlarına ve bilhassa bunlardan makine ve tesislerin
çalıştırılmasına ve kontroluna taalluk edenlere tamamiyle riayet etmeye
mecburdur.
Sigortacı yetkili memurları vasıtasıyla
gerektiğinde sigorta konusu makine ve tesisleri teftiş ve kontrola yetkili olup,
sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım etmekle yükümlüdür.
Hasar Vukuunda Sigortalının
Yükümlülükleri
Madde 11- Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki
hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
a) Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren
en geç 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve
korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilen talimata
elinden geldiği kadar uymak,
c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar
altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri tesbite
yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı
veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi
üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigortalı
için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek: (Şu
kadar ki ihbarı yapılmış cüz'i hasarların tamiriyle işletmenin faaliyetini idame
noktasından zaruri ve esaslı tamirleri ayrıca tamir ihbarı yapılmak kaydıyle
bundan müstesnadır. Ancak hasarın ihbarından itibaren 7 gün için sigortacı
tetkikini yaptırmamışsa sigortalı her türlü tamiratı yaptırmakta
serbesttir),
d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir
bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya
vermek,
e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya
mallarda bir değişiklik yapmamak,
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu
haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı
yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve
incelemelere müsaade etmek,
g) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta
sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 12 -
a) Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini
yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarından bir artış olursa
sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
b) Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden
sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı fıillerde
bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tespiti
Madde 13- Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde
meydana gelen ziya ve hasarın rniktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir.
Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı mütehassıs mühendisler
veya teknisyenler arasından seçilecek hakem-bilirkişi diye adlandırılan
bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit
edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçirninde
anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin
eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri
tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü
tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü
hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda,
anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar
vermeye yetkilidir.
Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir
rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle bir rapor halinde de
verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ
edilir.
Hakem-bilirkişi raporlarının beher ünite için
tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka -hasarın belli veya muhtemel
sebebini- hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri ile yenileme
değerini, tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek enkazın ağırlığını
ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça
yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez
yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7
gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü
hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahallindeki ticaret
davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs
şahıslar arasından seçilir.
c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişisinin
(bu şahıs ister taraf hakem- bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı
tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya
hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve
bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden çekilir
veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre
seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü,
tayin edilmiş bulunan hakem- bilirkişinin vazifesini sona erdirmez.
İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere
yapılacak itiraz, bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde
yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen
serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı
değildirler.
f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımında
hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut
sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir
ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya kişileri, yahut üçüncü
hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktarı hususunda verecekleri kararlar
kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan
tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak karar ilk
bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı
olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ
tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarına
bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda
anlaşamadıkça alacak ancak hakem- bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman
aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz.
Meğerki, hakem-bilirkişileri tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar
müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret
ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları
taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat
verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri
altında sigorta sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler
hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri
sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın
Hesabı
Madde 14- Ödenecek tazminatın miktarı aşağıda
yazılı esaslar dahilinde tesbit edilir:
a) Tamiri kabil hasar ve ziya (kısmi hasar)
halinde:
Tazminat tutarı -ikame olunan yedek parçaların
yeni bedelleri, mahallinde cari iş saatleri tarifesine göre işçilik masrafları
var ise normal nakliye masrafları (uçak hariç) çökme ve montaj masrafları,
gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları dahil olarak makine veya tesislerin
hasardan hemen evvelki hal ve şartlarına getirilmesi için gerekli bedelden
ibarettir. Tamirat dolayısiyle eski parça yerine yeni parça konulması sebebiyle
tazminattan indirme yapılmaz. Tekrar faydalanılması mümkün olan parçaların
(sovdajın) bedeli tazminattan indirilir.
b) Poliçede gösterilen makine ve tesisattan
birinin veya tamamının tam hasarı ve ziyaı halinde:
Tazminat tutarı, makine ve tesisatın hasar
anındaki yeni kıymetinden eskime ve aşınma payının ve kurtarılan değerlerin
tenzili ve buna sökme masraflarının, nakliye, gümrük resmi, vergi, harç ve
masrafları ve montaj masraflarının ve bu hususta sözleşmeye aksine hüküm
konulmuş ise, 2'nci maddenin (b) ve (c) fıkralarında yazılı unsurların ilavesi
kaydiyle bulunacak bedelden ibarettir. Yukarıdaki (a) fıkrasında belirtilen
tamirat masrafları bu fıkrada yazılı olduğu üzere tesbit olunan tazminat
tutarına muadil veya bundan fazla ise makine ve tesis tam hasara uğramış
sayılır.
c) Poliçede her makine veya tesisat için
gösterilmiş olan asgari muafiyet miktarından aşağı olmamak kaydiyle, aksine
sözleşme yok ise, her hasarın %20'si sigortalının uhdesinde kalır.
d) Sigortacının sorumluluğu her halde sigortalı
her makine ve tesise ait poliçede yazılı sigorta bedeli ile sınırlıdır.
e) Sigorta bedeli hasar anında sigortalı
şeylerin ne varlığına ne de değerine delil ve karine teşkil etmez. Bu bedel
4'ncü maddeye göre hesaplanacak sigorta değerinden noksan olduğu takdirde
tazminat tutarı, sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki nisbete göre
tesbit olunur.
f) Bu poliçe kapsamına giren herhangi bir hasar
diğer bir sigorta poliçesi ile de temin edilmiş bulunuyorsa müşterek sigorta
esasları uygulanır.
g) Muvakkat tamirlerin masrafları, nihai
tamirat masraflarının bir kısmını teşkil etmedikçe sigortalı tarafından deruhte
edilir.
Tazminatın
Ödenmesi
Madde 15- Sigortacı herhangi bir hasarlı makine
ve tesisi veya bunların hasarlı parçalarını tamir veya ikame edebileceği gibi
zararları nakden de ödeyebilir.
Hasar ve Tazminatın
Sonuçları
Madde 16- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca
hukuken sigorta ettiren yerine geçer. Sigorta ettiren sigortacının ikame
edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye
mecburdur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam
hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde,
sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar
eksilir.
Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler
(ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite
veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite
veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar
halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan sigorta bedeli
hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar
tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli
eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini
feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce
kullanabilir.
Sigortacı, fesih hakkını kullandığı takdirde bu
fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra
öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar
geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
(Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı
takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün
öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim
geri verilmez.
Bırakma
Madde 17- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal
sigortacıya bırakılamaz.
Çeşitli
Hükümler
Vergi, Resim, Harç ve İdare
Masrafları
Madde 18- Sigorta sözleşmesine, bedeline veya
primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya
harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare masrafı sigorta ettirene
aittir.
Tebliğ ve
İhbarlar
Madde 19- Sigorta ettirenin veya sigortalının
ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine
aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla
yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de
sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin
değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta
sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle
yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen
mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup
hükmündedir. Hasarın vukuuna ve tamire başlamaya ait ihbarın önceden mutlaka
telgrafla yapılması şarttır.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı
Tutulması
Madde 20- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği
ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan
sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 21- Bu poliçeden doğan ihtilaflar
sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta
şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının
bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak
davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına
bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 22- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün
talepler 2 yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 23- Bu Genel Şartlara, varsa bunlara
ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz
2006
- Cam Kırılmasına Karşı Sigorta Genel Şartları
- Elektronik Cihaz Sigortaları Genel Şartları
- Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları
- Hırsızlık Sigortası Genel Şartları
- İnşaat Sigortası Genel Şartları (Bütün Riskler)
- Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları
- Kefalet Sigortası Genel Şartları
- Kıymet Nakliyat Poliçesi Umumi Şartları
- Makina Kırılması Sigortası Genel Şartları
- Montaj Sigortaları Genel Şartları