Yürürlük Tarihi: 6 Nisan
1959
Sigortanın Mevzuu ve
Şumulü:
Madde
1
İşbu poliçe sigortalıyı, sigortanın mer'iyet
müddeti esnasında vukua gelecek bir hadise neticesinde, a) Üçüncü şahısların
ölmesi, yaralanması veya sıhhatinin muhtel olması, b) Üçüncü şahıslara ait
mallarda ziya ve hasar (maddi zarar ve ziyanlar) husule gelmesi sebebile,
poliçede gösterilen sıfat, faaliyet ve hukuki münasebetlerinden dolayı,
kendisine karşı, üçüncü şahıslar tarafından ileri sürülecek zarar ve ziyan
taleplerinin neticelerine karşı, Türkiye Cumhuriyetinin hukuki mes'uliyete
müteallik mevzuatı hükümleri dairesinde ve işbu poliçede tesbit olunan
meblağlara kadar temin eder.
İşbu poliçe, sigortalıyı haklı taleplere karşı
olduğu gibi yersiz ve aşırı taleplere karşı da korur.
Madde 2
Sigortalının bir hükmi şahıs olması halinde
sigorta, sigortalıya ait organların mükellef bulundukları vazifeleri ifa
dolayısile üçüncü şahıslara iras edecekleri zarar ve ziyandan doğan mali
mes'uliyete de şamildir.
Madde 3
A) Sigorta, aşağıda sayılan zarar ve ziyanlara
taalluk eden talepleri temin etmez:
1) Kasten ika olunan veya bilerek sebebiyet
verilen zarar ve ziyan talepleri.
2) Bir mukavelenin ifasına veyahut hususi bir
anlaşmaya dayanıp, sigortalının kanuni mes'uliyet ölçüsünü aşan
mutalebeler.
3) Sigortalıya bir hizmet veya vekalet
münasebeti ile bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı tarafından vaki olan
talepler. Bu madde bakımından aile efradı sayılan kimseler şunlardır:
Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının
edindiği evlatlar ile sigortalıyı evlat edinenler dahil); Sigortalının kendisile
birlikte oturmaları halinde kardeşleri, damatları, gelinleri ve kendisi
tarafından bakılan sair akrabaları, sigortalının eşinin usul ve füruu ile
kardeşleri. Sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mes'uliyetli
şerikleri ile bunların yukarıdaki fıkra mucibince aile efradı tarafından vuku
bulan talepler de sigorta teminatı dışındadır.
4) Motorlu nakil vasıtalariyle römorkların,
motorlu bisikletlerin ve her nev'i hava nakil vasıtalarının kondüktörleri,
zilyetleri (detenteur) veya sahiplerine karşı ileri sürülen mutalebeler.
5) Otomobil, motosiklet, bisiklet, bobsleigh,
deniz motoru, at, boks ve güreş, yarış ve müsabakalarına, antremanlar dahil
iştirakten doğan talepler.
6) Harp, ihtilal, isyan, ayaklanma, iğtişaş,
grev ve bunların tenkilinden ve el koyma hallerinden doğan zarar ve ziyanlara
taallük eden talepler.
7) Zelzele, seylap, su basması, çığ, heyelan,
yanardağ indifaı, infilak, yangın, duman, sis, buhar, su; çürüme veya tedrici
surette rutubet alma yüzünden vukua gelen zarar ve ziyanlardan mütevellit
talepler.
8) a- Üçüncü şahıslara ait olup, iare, icar
veya tevdi sebepleriyle veyahut muhafaza, nakil, tamir edilmek veya işlenmek
üzere veya diğer herhangi bir maksatla sigortalının, aile efradının veya
müstahdemlerinin ellerinde veya nezaretleri altında bulunan malların uğrayacağı
zarar ve ziyandan doğan talepler.
b- Sigortalı veya müstahdemleri veyahut
sigortalı hesabına hareket eden kimseler tarafından imal veya teslim edilen veya
işlenen şeylerde veya bu şeylerle fonksiyonel rabıtası olan teknik cihaz veya
tesislerde, işin veya teslimatın kusurlu ve ayıplı olması dolayısile husule
gelen zarar ve ziyandan doğan talepler.
c- Aynı kimselerin çalıştıkları bina ve
araziye ika ettikleri zarar ve ziyandan doğan talepler.
9) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda
belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek
ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler
sonucunda meydana gelen zararlar.
B) Hilafına anlaşma yoksa aşağıdaki hususlar da
sigortanın teminatı dışındadır:
1) Sigortalı, gayrımenkul sahibi yahut bir
müteşebbis veya iş sahibi sıfatile temin edilmişse, poliçede yazılı
gayrımenkullerde bulunan yahut teşebbüsün icrasında kullanılan asansör veya
monte-charge'ların üçüncü şahıslara iras edecekleri zarar ve ziyandan doğan mali
mes'uliyet.
2) Yolcular
tarafindan getirilen eşya ve hayvanlar ile tevdi olunan nakil vasıtaları
hakkında Borçlar Kanunun 478, 479 ve 480'nci maddeleri gereğince otelcilere
teveccüh edecek mali mes'uliyet. Bu hüküm garajcılara emanet edilen nakil
vasıtalarına da şamildir.
Sigortalının Beyan
Mükellefiyeti:
Madde
4
(A) Akit sırasında: Sigortacı işbu sigortayı
rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere sigorta ettirenin hususi şartlar içine
dercettirdiği beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Binaenaleyh, rizikonun hususi şartlar içindeki
tarifi, sigorta ettiren tarafından dercettirilmesi lazım gelen (ve alınmışsa
teklifnamede mevcut) hususları hakikate aykırı veya eksik cevaplandırmış yahut
cevapsız bırakmış olduğu takdirde:
a) Sigorta ettirenin kasdı veya ağır kusuru
halinde sigortacı mes'uliyetten kurtulur.
b) Sigorta ettirenin kasdı yeya ağır kusuru
olmayan hallerde, sigortacı rizikonun ağırlığı ile mütenasip prim farkını almak
suretile sigorta poliçesini yürürlükte tutmak veya feshetmek şıklarından birini
seçer. Fesih şıkkını seçtiği takdirde keyfiyeti, ıttıla tarihinden itibaren bir
ay içinde sigortalıya ihbar eder; Sigorta, fesih ihbarının sigortalıya tebliğ
edildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer ve
işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade olunur.
(B) Akitten sonra: Sigortalı, (A) fıkrasında
zikredilen hususlarda akitten sonra vukua gelecek her türlü değişikliği kendisi
tarafından yapılmışsa 8 gün içinde; değişiklikler kendi iradesi dışında vuku
bulmuşsa, keyfiyete muttali olur olmaz sigortacıya ihbarla mükelleftir.
Değişiklikler rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette
ise, sigortacı dilerse:
a) Rizikonun ağırlaşmasını karşılayacak munzam
bir prim almak suretiyle sigortanın devamını kabul eder, veya,
b) Keyfiyetten haberdar olduğu tarihten
itibaren 8 gün içinde mukaveleyi fesheder. Bu takdirde sigorta fesih ihbarının
tebliğinden itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette
olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise, bu yeni vaziyetin husulünden
itibaren prim farkı sigortalıya geri verilir.
Müddetinde kullanılmayan fesih hakları sakıt
olur. Munzam prim ödenmesinde uyuşulamaz ise, fesih hakkını sigortalı da
kullanabilir. Bu takdirde mukavele fesih ihbar ile hükümden sakıt olur ve
sigorta müddetinin işlemeyecek olan kısmına ait prim iade olunur.
Hakikate aykırı beyan veya rizikoyu
ağırlaştırıcı mahiyetteki değişikliklerin bildirilmemesi hali hasarın vukuundan
sonra öğrenilirse, kastın veya ağır kusurun mevcudiyeti halinde tazminat
ödenmez; diğer hallerde tahakkuk ettirilen primle tahakkuk ettirilmesi gereken
prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirme yapılır.
Madde 5
Sigortalı, poliçede musarrah bir şeyin veya
teşebbüsün münhasıran maliki sıfat ile temin edilmiş olur da, bu şey veya
teşebbüs malikini değiştirir ise, sigorta mukavelesinden doğan hak ve borçlar
yeni malike intikal eder; meğer ki, yeni malikin sigortaya ıttılaından itibaren
15 gün içinde sigortanın kendisine intikalini kabul etmediğini sigortacıya yazı
ile bildirmiş ola.
Sigortacı el değiştirme ıttılaından itibaren 15
gün içinde mukaveleyi feshetmek hakkını haizdir. Sigortacının mes'uliyeti, fesih
ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren 1 ay sonra öğleyin saat 12.00'de
sona erer ve işlemeyen günlere ait prim yeni malike iade olunur.
Sigortalı sigortayı muhtelif sıfatlar ile
akdetmiş ve ilerde sigortanın mevzuu bu sıfatlardan biri veya bir kaçı için zail
olmuş bulunur ise, prim devam eden rizikolara göre ayarlanır.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının
Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü:
Madde
6
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle
ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en
geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça,
prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi
sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi
kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün
bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde
düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta
sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş
olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının
kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının
sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı
takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin
sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta
ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde
belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin
herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde
ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla,
teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu
yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün
içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara
gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla,
rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının
ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir
.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin
feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye
tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene
iade edilir.
Hasar Halinde Tarafların
Durumu:
Madde
7
İşbu mukavelenameye göre, sigortalının mali
mes'uliyetini mucip olabilecek bir vakıanın hudusunda, sigortalı ıttıla
tarihinden itibaren beş gün içinde sigortacıyı yazı ile haberdar etmekle
mükelleftir.
Bu ihbarın kazanın nerede, hangi tarih ve
saatte, ne gibi sebeplerle ve hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğine ve
kazada ölen ve yaralananlara, zarar gören mallar ile bunların sahiplerine ve
zamanın vüs'atine dair tafsilatlı ve doğru malumatı ihtiva etmesi iktiza
eder.
Madde 8
Zarardan dolayı sigortalının dava yolu ile veya
sair suretle bir tazminat talebi karşısında kalması veya aleyhine cezai takibata
geçilmesi halinde, zarar ve ziyan talebine müteallik davetiye, ihbarname,
ihtarname, adli tebligat, dava arzuhali, mektup ve diğer bilcümle vesikaların
istenmesi beklenmeksizin ve derhal sigortacıya tevdii mecburidir .Sigortacının,
gecikmenin avakibini belirtmek suretile sigortalıdan yazı ile isteyeceği malumat
ve vesaikin sigortacıya en geç 8 gün içinde gönderilmesi muktezidir.
Sigortalı, zarar ve ziyan talebinin tetkiki ve
haklarınn müdafaası hususunda sigortacıya elinden gelen yardımda bulunmaya
mecburdur. Sigortacı tarafından sarahaten müsaade edilmedikçe, sigortalı, zarar
ve ziyan talebini tamamen veya kısmen kabul edemeyeceği gibi, buna ait herhangi
bir tazminat tediyesinde de bulunamaz.
Madde 9
Sigortacı, zarar ve ziyan talebinde bulunan
üçüncü şahısla doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir.
Dava açılması halinde, sigortacı, sigortalı
namına davayı takip eder. Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata bu hususta
lazım gelen her türlü selahiyeti vermek mecburiyetindedir. Davaya ait masraflar
sigortacı tarafından ödenir. Şu kadar ki, bu masraflarla zarar görene verilmesi
lazım gelen tazminat yekunu sigorta poliçesinde tesbit edilmiş bulunan azami
meblağı tecavüz edemez.
Sigortalı veya ef'alinden mes'ul olduğu
kimseler aleyhine ceza takibatına geçilmesi halinde, sigortacı müdafaayı
sarahaten deruhte etmiş ise, avukat ücretini (bilumum sair masraflar ile
muhtemel para cezalan hariç) öder.
Madde 10
Sigortalı, hasar vukuunda kendisine terettüp
eden vecibelere riayet etmezse, sigortacı, tazmin mükellefiyetinden kurtulur;
meğer ki, sigortalı bu vecibelere riayetsizliğin kendi kusuru yüzünden ileri
gelmemiş bulunduğunu ispat eder.
Madde 11
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini
feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce
kullanabilir.
Poliçeyi sigortacı feshettiği takdirde, bu
husustaki ihbarın sigortalıya vusulü gününden itibaren 15 gün sonra öğleyin saat
12.00'de sigorta sona erer ve işlememiş günlerin primleri sigortalıya iade
edilir.
Poliçeyi sigortalı feshettiği takdirde, fesih
ihbarile poliçe münfesih olmakla beraber, sigortacının cari sigorta devresinin
işlemeyecek günlerine ait primlerdeki hakkı mahfuz kalır.
Birden çok sigorta devresinin primleri peşinen
ödenmiş olduğu hallerde, sigortacı işlemeyecek devrelere isabet eden primleri
iade eder.
ÇEŞİTLİ
HÜKÜMLER
Sigortacıya Yapılacak
İhbarlar:
Madde 12
Sigortalı tarafından işbu poliçe gereğince
sigortacıya yapılacak bilcümle ihbarların muteber olabilmesi için, bunlann
sigorta şirketinin merkezine veya poliçeyi imza etmiş bulunan acenteye yapılması
lazımdır.
Kanuni İkametgah:
Madde 13
Sigortanın aktinde, sigorta ettiren tarafından
beyan edilen kanuni ikametgah mukaveleye dercedilir. Sigortalı, ikametgahını
değiştirdiği takdirde, bunu derhal taahhütlü mektupla sigortacıya bildirmeye
mecburdur. Aksi halde, sigortacı tarafından yapılacak tebligatın sigortalıya
ulaşmamış olmasından doğacak bütün neticelerden sigortalı mes'uldür.
Selahiyetli Mahkeme:
Madde 14
Selahiyetli mahkeme, sigortalının kanuni
ikametgahının veya sigortacının merkezinin veya poliçeyi tanzim eden acentenin
bulunduğu yer mahkemesidir.
Mürüru Zaman:
Madde 15
Sigorta mukavelesinden doğan bütün mütalebeler
iki yılda müruru zamana uğrar.
- Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
- Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar
- Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar
- Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları
- Asansör Kazalarında Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
- Bağımsız Denetçilik Mesleki Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
- Çevre Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
- Deniz Araçları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
- Hukuksal Koruma Sigortası Genel Şartları
- İşveren Sorumluluk Sigortası Genel Şartları